आध्यात्मिक अनुसन्धानको माध्यमबाट, हामीलार्इ ज्ञात भयो कि दुर्इ व्यक्ति मध्य अनुकूलतामा निम्नलिखित घटकले योगदान हुन्छ । हामीले घटकलार्इ क्रियाशील साधक हो अथवा होइन, यसको आधारमा अलग गरेका छौं ।

टिप्पणि (माथिको तालिकामा रातो अङ्कमा आधारित) :

१. ‘शारीरिक’ भन्नुको तात्पर्य युगल/व्यक्ति को केवल शारीरिक रूपसम्म मात्र होइन; तर त्यसमा भौतिक कुरा जस्तै युगललार्इ अलग गर्ने दूरी, रोग, यौन इच्छा अथवा प्राथमिकतामा अन्तर इत्यादि, जस्तै दुर्इ व्यक्ति बीच अनुकूलतालार्इ प्रभावित गर्ने घटक पनि सम्मिलित हुन्छन् ।

२. यद्यपि अहं मात्र २ प्रतिशत उत्तरदायी प्रतीत हुन्छ, तर हामीले ध्यानमा राख्नुपर्छ अन्तरको अन्य कारण पनि वास्तवमा अहंको प्रकटीकरण नै हो ।

कुनै विवाह सफल हुने अथवा नहुने कारण माथिको तालिका बाट स्पष्ट हुन्छ । जस्तो कि तपार्इ देख्न सक्नुहुन्छ दुर्इ व्यक्तिहरु बीच अनुकूलता मुख्य रूपले पञ्चज्ञानेन्द्रिय, मन एवं बुद्धिको समझ भन्दा टाढा अर्थात आध्यात्मिक घटकमा निर्भर गर्छ खासमा उनीहरु दुर्इ बीच लेन-देन को मात्रा । शारीरिक रंग-रूप तथा मानसिक रूपले राम्रो युगल हुनु, यी घटकको अनुकूलतामा मात्र १३ प्रतिशत महत्व हुन्छ ।